NGUYỄN TƯỜNG TAM
Văn hào hay
chính khách
Mùa thu năm 1932, ông Nguyễn
Tường Tam đứng ra tục bản tờ Phong Hoá. Ông tạo ra ba nhân vật Lý Toét, Xã Xệ, và Bang Banh là những nhân
vật điển hình của xã hội thời đại, để châm biếm với ý định để những người đại
biểu cho những nhân vật đó, tự sửa chữa lấy mình.
Tờ báo tiếp tục được chừng 4 năm rồi bị đóng cửa, nhưng tiếng tăm
ông Nhất Linh cũng đã đủ lắm rồi, khắp nước chỗ nào cũng nói đến Lý
Toét.
Ông tuổi Bính Ngọ, sanh ngày 25 tháng 7 giờ Dần. Mệnh
ông ở cung Ngọ vô chính diệu đắc Nhật Nguyệt chiếu Hư không, thông minh có
thông minh, nhiều khi như mụ, nhưng tiếng tăm có thừa.
Ông đắc cách một nhà văn (Văn
Khúc - Mộc Dục ở Ngọ miếu địa) một nhà văn có nghệ thuật hay đả phá như cho
mình có nhiệm vụ phải làm (Thái Tuế, Kình Dương).
Vì Mệnh ông ở Ngọ , ông không
thể không nặng lòng với đất nước, bất cứ hoàn cảnh nào. Ông đặt quyền lợi quốc
gia lên trên hết, thành ra ông lao mình vào chính trị. Ông làm báo , làm sách,
cùng một mục đích là tạo sửa cho cái quốc tuý, quốc hồn một ngày một tiến bộ
đẹp đẽ như người.
Nhìn vào cung Thân thấy cũng
như cung Mệnh, một người đường đường chính chính yêu nước , một người hoàn toàn thấy phải phụng sự cái
chính nghĩa việc nước việc dân, ông tính toán suy tư ghê gớm lắm.
Tiếc rằng đời ông cả Mệnh lẫn
Thân luôn luôn trong hoàn cảnh ở thế yếu chống lại kẻ cường quyền đủ phương thế
đè bẹp mình, mặc dầu kẻ đối nghịch không phải là mạnh lắm.
Ông không phải là không có
thời . Quãng thời gian ở cung Quan tức từ 44-53 tuổi, có thể nói là thời gian ông phụng sự quốc gia dân tộc, có chăng
chỉ là văn học.
Từ 1926-1933, những tác phẩm: Gánh hàng hoa, Đời mưa gió, Đoạn tuyệt
đó là những tác phẩm tự giới thiệu với đồng bào, có tôi đây Nguyễn Tường Tam
xin ra mắt đồng bào (Phúc Đức). Từ 1950-1960, những tác phẩm: Viết và Đọc tiểu thuyết, Giòng sông Thanh
Thuỷ, ông đã thành công trong giai đoạn ở cung Quan.
Giòng sông Thanh Thuỷ là bộ sách có lẽ ông cảm thấy đời sống chính trị nó tàn ác quá, dầu là
người cùng nước với nhau mà không
đồng chánh kiến.
Ông chán nản, sống chìm trong
những khu rừng lan Đà Lạt cùng với gió sớm mây chiều, suối reo thác đổ. Tưởng
nếu ông cứ tiếp tục đời văn nghệ với đời sống thần tiên đó như Trương Lương , chắc là còn
lắm điều hay.
Nhưng người này không thể sống
một cuộc đời phó mặc sự tồn vong quốc gia cho người khác được. Những người đã
viết ra những giòng văn tha thiết đến đời sống quê hương, hẳn là có cảm tình phong phú, quan tâm đến vận nước mạng
dân. Nên một khi đã nghe, đã thấy cái gì trái tai gai mắt là xông ngay vào can
thiệp, coi đó như là phận sự phải làm, bất chấp sự nguy nan. Đó là người Mệnh
đóng đúng Cục.
Phải chăng thời của ông là
thời của người được hưởng khô khan như kẻ ẩn dật (trường hợp Bảo Đại được truất phế), chứ không phải là của
người lên xe xuống ngựa, tiền hô hậu hét. Đã tưởng ông lâm nguy ngay ở vận
34-43 (Sát Phá, Tham + Không, tuổi Bính ngộ Hoá Kỵ) Mệnh thuỷ còn trường, đáo nhập Kim cung, cao sanh
còn thấy ông chưa xong sứ mạng của văn hào, cho ông sống thêm 20 năm nữa để cho
tròn phận sự của một công dân có lòng nhiệt thành để tô điểm cho sơn hà, nêu
cao sĩ khí bất khuất của truyền thống những nhà văn chân chính.
Có phải ông Nhất Linh, ông đã
thành danh văn hào hơn là thành công trên trường chính trị.
Posted in: 
